Piotr Wyrzykowski

Na Archiwum performensów składa się dokumentacja pochodząca z pierwszej połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku, kiedy wystąpienia przed publicznością były dla Piotra Wyrzykowskiego zasadniczą formą artystycznej wypowiedzi. Archiwum performensów jest zarówno świadectwem kształtowania się oryginalnej postawy twórczej artysty, jak i – przede wszystkim –  wyrazem konsekwentnych założeń wobec performance’u i pojmowania ciała jako doświadczającego mediów ustanawiających nowe zakresy komunikowania, kumulowania, wzmacniania oraz rozszerzania przestrzennych i czasowych wymiarów jego aktywności. W tych działaniach widoczne są i elementy analizy mediów, i strategie aktywistyczne. Przyświecają im postbiologiczne i biopolityczne koncepcje ciała oraz przekonanie, iż jest ono predestynowane do odegrania szczególnej roli w przestrzeni współczesnej sztuki.

W performance’ach Wyrzykowskiego pojawiają się zintegrowane z ciałem instalacje i urządzenia techniczne, wideoprojekcje, transformacje dźwiękowe, akty samofilmowania, transmisje na monitory i emisje telewizyjne.

W pracy profetycznie zatytułowanej Przeżyją tylko Ci, którzy to zaplanowali artysta odnosi się do spodziewanej przez wszystkie generacje apokalipsy. Piotr Wyrzykowski podejmuje próby zobrazowania systemowej i przemocowej polityki wobec społeczeństw europejskich, stosując rozbudowane media. Przeniesienie codziennych zdarzeń w podziemia nasuwa same negatywne skojarzenia: od przymusowego ukrycia przed prześladowcami na przykład w czasie drugiej wojny światowej po zniewolenie dzieci i kobiet przez dewiantów czy stręczycieli. Atmosferę grozy potęguje formalna strona filmów: obraz jest czarno-biały, kontrastowy, kadry winietowane jakby pochodziły z archiwalnego zapisu sprzed dekad. Obrazowi towarzyszy ambientowy dźwięk dobywający się jakby z otchłani.

W instalacji tej Wyrzykowski wskazuje, jak dalece system władzy przenika w przestrzeń jednostki, jak determinuje jej działania. Opresyjne są w tym dziele zarówno przymusowy świat do przeżycia, jak i świadomość nieuchronności tego przymusu w obliczu nowych zagrożeń.